Koncepcja systemu zarządzania efektywnością pracy personelu medycznego w szpitalach

Monografia łączy zagadnienia zarządzania zasobami ludzkimi, a dokładniej zarządzania efektywnością pracy pracowników, oraz zarządzania w ochronie zdrowia. Stanowi rezultat wieloletnich badań autorki dotyczących problematyki zarządzania personelem medycznym. Uwaga skupiona została na dwóch grupach pracowniczych – lekarzach i pielęgniarkach. Oprócz walorów o charakterze teoretycznym, monografia ma walory aplikacyjne, użyteczne dla praktyki zarządzania personelem lekarskim i pielęgniarskim. Może posłużyć jako inspiracja dla kadr menedżerskich do budowania lub poprawy efektywności systemów zarządzania kapitałem ludzkim w podmiotach leczniczych.
W pracy dogłębnie wyjaśniono ideę performance management na poziomie pracownika. Ukazano ewolucję podejścia do zarządzania efektywnością pracy zatrudnionych. Szczegółowa analiza literatury przedmiotu pozwoliła na syntezę dotychczas stosowanych rozwiązań i ukazanie architektury systemu zarządzania przez efekty. Wyróżniono dwa jego wymiary: procesowy i organizacyjny. Wskazano determinanty efektywności pracy i podzielono je na trzy grupy: indywidualne, organizacyjne oraz pozaorganizacyjne.
Przeprowadzono wielowymiarową analizę czynników o charakterze polityczno-prawnym, makroekonomicznym oraz związanych z rynkiem pracy. Zwrócono uwagę, że otoczenie szpitali charakteryzuje wysoki poziom turbulentności. Niejednokrotnie szpitale funkcjonują w sytuacji wzajemnie wykluczających się paradoksów: ograniczony zasób finansowy, presja na efektywność ekonomiczną, a jednocześnie oczekiwanie inwestycji w nowoczesne technologie, pozyskiwania i implementacji nowych metod leczenia, poprawy jakości faktycznej i postrzeganej, a to wszystko przy wyraźnym niedoborze zasobów ludzkich. Sprostanie wyzwaniom nie jest możliwe bez zapewnienia odpowiedniego stanu i struktury zasobu ludzkiego.
Przedstawione zostały zmiany w podejściu do zarządzania szpitalami. Podkreślono, że nie powinny one bezkrytycznie implementować rozwiązań, które są stosowane w innych organizacjach rynkowych, czy nawet innych organizacjach sektora ochrony zdrowia. Wśród efektywnych narzędzi zarządzania szpitalem, które można by adaptować, wskazano koncepcję zrównoważonego podejścia do zarządzania analizowanym podmiotem medycznym, a mianowicie performance management, w jej ramach bowiem aspekty ilościowe (ekonomiczne) oraz jakościowe, tj. szeroko pojmowany dobrostan pacjentów, traktowane są równorzędnie.
W dalszej części pracy omówiono aspekty metodologiczne i metodyczne związane z przeprowadzonymi badaniami empirycznymi. Uzasadniono wybór metodyki badawczej oraz dobór szpitali, które poddano analizie (były to szpitale: uniwersytecki, specjalistyczny - wojewódzki, i powiatowy). Wskazano specyficzne dla lekarzy i pielęgniarek metody i narzędzia zarządzania efektywnością pracy.
W ostatniej części monografii zawarto szczegółowy opis tego, w jaki sposób należy zarządzać efektywnością pracy lekarzy i pielęgniarek. Charakterystykę modelu zarządzania efektywnością pracy ze względu na odmienność profesji lekarskiej i pielęgniarskiej prowadzono dwutorowo. Trzon koncepcji stanowi proces: ustalanie celów pracy – przejawianie zachowań proefektywnościowych – weryfikacja zrealizowanych celów. Jednocześnie wskazano możliwości rozwiązań dotyczących elementów konfiguracyjnych, takich jak szkolenia, wynagrodzenia czy udzielanie informacji zwrotnej lub wyprzedzającej. Wyszczególniono też układ pomiotów zaangażowanych w zarządzanie efektywnością pracy personelu medycznego.

Treść:
1. Teoretyczne aspekty zarządzania efektywnością pracy
2. Charakterystyka otoczenia szpitali w polskim systemie ochrony zdrowia
3. Uwarunkowania zarządzania efektywnością pracy w szpitalach
4. Wymiar funkcjonalny i organizacyjny systemu zarządzania efektywnością pracy w szpitalach w świetle badań własnych
5. Propozycja koncepcji zarządzania efektywnością pracy przedstawicieli kluczowych profesji medycznych w szpitalach